Những cáo buộc Sir Edmund Backhouse, Nam tước thứ 2

Từ Hi Thái hậu

Đã có vô số hoài nghi nhắm đến những cuốn sách của Edmund Backhouse. Trong đó có hai cáo buộc nghiêm trọng nhất. Một, phần lớn chi tiết trong cuốn sách "Trung Hoa dưới sự thống trị của thái hậu" được rút ra từ "nhật ký" của một quan lại trong triều đình tên Ching Shen. Backhouse cho biết ông tìm thấy cuốn nhật ký này khi đi lạc vào phủ của Ching Shen trong cuộc chiến loạn Nghĩa Hòa Đoàn năm 1900. Nhiều học giả đã tó ý nghi hoặc sự chính thống của nguồn tư liệu này. Ngay cả J. L. Duyvendak, người đã ủng hộ cuốn sách vào năm 1924, cũng thay đổi lập trường vào năm 1940 sau khi nghiên cứu sâu hơn. Năm 1991, học giả Lỗ Hứa Minh đã xuất bản nhiều tài liệu để chứng minh cuốn nhật ký là giả mạo.[8]

Thứ hai, vào năm 1973 nhà sử học Hugh Trevor-Roper đã nhận được một bản thảo cuốn hồi ký của Backhouse, trong đó ông ta khoác lác về các mối quan hệ luyến ái với nhiều nhân vật nổi tiếng như thủ tướng Anh Lord Rosebery, nhà thơ Pháp Paul Verlaine, nhà văn Oscar Wilde, một công chúa của đế quốc Ottoman, và đặc biệt là Từ Hi thái hậu. Backhouse thậm chí còn tuyên bố mình đã gặp Leo Tolstoy và diễn xuất chung với nữ diễn viên người Pháp Sarah Bernhardt. Một số chi tiết trong hồi ký cường điệu và tục tĩu đến mức Trevor-Roper nhận xét nó chẳng khác một cuốn sách khiêu dâm. Ông thẳng thừng tuyên bố phần lớn cuốn hồi ký là sản phẩm từ trí tưởng tượng của Backhouse.

Tuy nhiên, Derek Sandhaus - biên tập viên các hồi ký của Backhouse ở nhà xuất bản Earnshaw Books - cho rằng Trevor-Roper chỉ cảm thấy ghê tởm xu hướng đồng tính của Backhouse và cũng không hiểu biết nhiều về đời sống xã hội của người Trung Quốc bằng Backhouse. Mặc dù nhiều chi tiết trong hồi ký là sai sự thật, tuy nhiên vẫn có một số khác đáng ghi nhận hay nghiên cứu. Bên cạnh đó, Sanhaus cho rằng Backhouse có thể nói được cả tiếng Hoa, tiếng Mãn Châu, và tiếng Mông Cổ, đồng thời cũng hiểu rõ cuộc sống cũng như phong tục tập quán của người Hoa vốn xa lạ và khó chấp nhận đối với đại đa số người châu Âu.[9]

Robert Bickers, trong cuốn sách của mình mang tên "Dictionary of National Biography", đã gọi Backhouse là "một kẻ giả dối". Ông cho rằng dù cuốn sách có thể hé lộ một vài chi tiết về cuộc sống của giới đồng tính nam ở Bắc Kinh cuối thời nhà Thanh, hay có một vài sự thật lịch sử được đan cài khéo léo vào nội dung cuốn sách, nhưng nhìn chung không một lời nào trong bản hồi ký là đủ sức thuyết phục.[10]